Europese component
Wat verandert er?
- Volledige implementatie van het Europees Asiel & Migratiepact: België is verplicht om deze richtlijnen en verordeningen toe te passen, met een deadline van juni 2026.
- Verbeterde grenscontroles en herziening van de Europese Terugkeerrichtlijn: Dit kan leiden tot het terugsturen van mensen naar zogenaamde 'veilige' derde landen, zelfs als zij geen band hebben met de land.
- Financiële solidariteit in plaats van relocatie: Arizona kiest ervoor om financieel te ondersteunen zolang de druk op de diensten hoog blijft, in plaats van asielzoekers binnen Europa te verplaatsen.
- Hervestiging on hold: Geen hervestiging zolang de opvangcrisis aanhoudt.
- Versterking van de externe dimensie van het migratiebeleid: Meer samenwerking met herkomst- en doorreislanden om migratie te beheersen.
Onze reactie
De implementatie van het Europees Asiel- en Migratiepact is geen beleidskeuze, maar een verplichting voor België als EU-lidstaat. Het succes van dit pact hangt echter af van een eerlijke verdeling van verantwoordelijkheden tussen Europese landen. De keuze van Arizona om in te zetten op financiële solidariteit in plaats van relocatie ondermijnt de kern van het pact: een evenwichtige spreiding van asielzoekers binnen Europa. Lidstaten aan de buitengrenzen hebben geen nood aan louter financiële steun, maar aan daadwerkelijke solidariteit in de vorm van opvangcapaciteit.
Daarnaast kan de geplande herziening van de Europese Terugkeerrichtlijn ernstige risico’s met zich meebrengen. De mogelijkheid om mensen terug te sturen naar zogenaamde ‘veilige derde landen’ zonder dat ze daar een duidelijke band hebben, verhoogt de kans op kettingrefoulement – waarbij mensen uiteindelijk in landen terechtkomen waar hun fundamentele rechten in gevaar zijn. We zien nu al hoe landen als Turkije steeds vaker mensen op de vlucht dwingen terug te keren zonder grondig na te gaan of hun veiligheid gewaarborgd is.
Ook de stopzetting van hervestiging is een zorgwekkende maatregel. Hervestiging biedt mensen op de vlucht een veilige en legale route naar bescherming en is een cruciaal instrument in de strijd tegen mensensmokkel. Door deze optie weg te nemen, worden mensen juist gedwongen om gevaarlijke routes te nemen en in de handen van smokkelaars te vallen – het tegenovergestelde van wat de regering beweert te willen bereiken.
Een effectief Europees migratiebeleid vergt meer dan enkel afscherming en terugkeermaatregelen. Het moet gebaseerd zijn op gedeelde verantwoordelijkheid, respect voor mensenrechten en een toekomstgerichte visie die zowel bescherming biedt aan mensen op de vlucht als duurzame oplossingen creëert voor de betrokken landen.