Waarom willen migranten naar het Verenigd Koninkrijk?

Deze week zijn we twee keer naar het centrum van het Rode Kruis, PSA, geweest. Ik was verrast door het aantal mensen dat we ontmoetten uit de regio Tigray in Ethiopië, die op doorreis waren in België in de hoop uiteindelijk het Verenigd Koninkrijk te bereiken. Ik had een gesprek met een heer uit Tigray, Ammanuel,[1] die probeerde het huidige conflict voor mij samen te vatten en uit te leggen waarom zovelen van zijn volk wilden doorreizen in de hoop uiteindelijk het Verenigd Koninkrijk te bereiken.

Een van de eerste dingen die me opvielen was dat Ammanuel het conflict de Tigrayaanse genocide noemde. Genocide was niet een woord dat ik met het conflict in verband had gebracht voordat ik Ammanuel ontmoette, en het is ook niet een woord dat ik in de media heb zien gebruiken. Niettemin, toen hij uitlegde hoe Ethiopië verdeeld was tussen etnische groepen en de geschiedenis tussen het Tigrayan volk en andere etnische groepen in de regio, begon ik te begrijpen hoe deze term gebruikt zou kunnen worden.[2]

Geografisch ligt Tigray langs de Ethiopisch-Eritrese grens en als fungeert als bufferzone tussen de twee staten. De laatste jaren is het aantal vluchtelingen uit Eritrea toegenomen en velen hebben zich in kampen in Tigray gevestigd. Etnisch gezien woont in Tigray de op twee na grootste etnische groep van Ethiopië - het Tigrayanvolk. Zij maken 6-7% van de totale bevolking uit. Ter vergelijking: de twee grootste etnische groepen in Ethiopië, de Oromo en de Amhara, maken ongeveer 60% uit van de totale bevolking. Desondanks controleerde het Tigray Volksbevrijdingsfront bijna dertig jaar lang de Ethiopische politiek, tot 2018, toen de huidige premier Abiy Ahmed aan de macht kwam.

In de jaren dat het Tigrayan People's Liberation Front aan de macht was, begon Ethiopië economisch te groeien, maar tegelijkertijd werd de regering beschuldigd van corruptie, het inperken van de vrije meningsuiting en het onderdrukken van de politieke oppositie. Bovendien kreeg het Tigray People's Liberation Front vaak de schuld van de burgeroorlog tussen 1998 en 2000, die leidde tot de vorming van de Eritrese staat. Dit leidde tot een groeiende wrok tegen het Tigray People's Liberation Front, die culmineerde in de antiregeringsprotesten van 2016 en uiteindelijk de weg vrijmaakte voor Abiy Ahmed, een etnische Oromo,[3] die in april 2018 tot premier werd verkozen. [4]

"Zouden het vredesproces en het vredesakkoord zelf een list zijn geweest?"

Abiy Ahmed won in 2019 de Nobelprijs voor de Vrede omdat hij de aanzet gaf tot een vredesakkoord met de president van Eritrea, Isaias Afwerki, en zo een einde maakte aan twee decennia van conflict. Het vredesakkoord beloofde de band tussen de twee staten te verbeteren, door het aantal commerciële vluchten tussen de hoofdsteden te verhogen en ook de grenzen te heropenen.

Gehoopt werd dat dit de handelsbetrekkingen zou verbeteren en de vijandelijkheden zou verminderen, maar deze plannen werden binnen enkele maanden teruggedraaid en de handel tussen de twee staten is niet in dezelfde mate toegenomen als oorspronkelijk was beloofd.[5] Volgens een artikel in de New York Times dat Ammanuel mij stuurde, zijn er nieuwe aanwijzingen dat Ethiopië al vóór 2019 een militaire aanval in Tigray plande.[6] Zouden het vredesproces en het vredesakkoord zelf een truc zijn geweest?

Ik ken over geen van beide staten voldoende informatie om die vraag te proberen te beantwoorden, maar ik heb wel wat elementaire achtergrondinformatie over het huidige conflict verzameld. Kort gezegd begon het conflict in november 2020, toen Abiy Ahmed troepen naar de regio Tigray stuurde als reactie op een regionale verkiezing in Tigray die zonder toestemming van Addis Abeba was georganiseerd.

Op dat moment werd aangenomen dat het conflict slechts enkele dagen zou duren, maar nu, meer dan een jaar later, is het nog steeds aan de gang. Gedurende deze periode zijn Tigrayaanse milities erin geslaagd aanzienlijk terrein te winnen in de richting van de hoofdstad Addis Abeba. Tijdens de zomermaanden waren ze slechts 160 mijl van de hoofdstad verwijderd toen het leger hen uiteindelijk terugdrong.

In november 2021 boekte het leger een aantal successen tegen de Tigrayaanse milities en nam het twee strategische steden in de regio Tigray terug.[7] Ongeacht wie momenteel steden wint of verliest, de burgers blijven de belangrijkste slachtoffers van het conflict.

In een recente update van de Europese Commissie wordt de situatie in Tigray als 'nijpend' omschreven en wordt gesteld dat meer dan 90 procent van de bevolking, dat wil zeggen meer dan 5 miljoen mensen, humanitaire hulp nodig heeft. In november 2021 waren er naar schatting 2,1 miljoen binnenlandse ontheemden in Tigray.

Door wegblokkades hebben humanitaire hulporganisaties geen toegang tot de regio en kunnen zij deze mensen niet helpen,[8] waardoor velen sterven aan ondervoeding en geneesbare ziekten.[9] De EU, die de hulp aan Ethiopië sinds 2020 aanzienlijk heeft verminderd[10] en heeft opgemerkt dat zij mogelijk sancties tegen Ethiopië zal invoeren als gevolg van het interne conflict,[11] heeft ook gesuggereerd dat Ethiopische politici een 'hongersnood' in Tigray aan het creëren zijn.[12]

Uit alles wat ik heb gelezen, blijkt duidelijk dat Tigray niet veilig is. Abdullah beweert ook dat, ook al heeft het conflict nog niet elke regio in Ethiopië bereikt, zijn volk nergens in het land veilig is. Hij gelooft dat zolang het conflict voortduurt, er etnische spanningen en etnisch geweld zullen zijn. Hij vertelde me over verhalen die hij had gehoord - verhalen van politieagenten die mensen arresteerden en martelden alleen omdat hun naam Tigrayaans klonk. Daarom is hij van mening dat het voor Tigrayaanse migranten die over land Europa proberen te bereiken, heel gevaarlijk is om door Ethiopië te trekken, bijna even gevaarlijk als door Libië of over de Middellandse Zee te varen.

"Ik hoop alleen dat de informatie die we de mensen over het VK gaven, hen helpt een weloverwogen beslissing te nemen"

Ondanks dat veel van de Tigrayanen die we in PSA ontmoeten reeds Ethiopië, Soedan, Libië en verschillende landen op het Europese vasteland zijn doorgereisd om België te bereiken, wil de meerderheid hier niet blijven. Ik vind dit nogal schokkend. Hoe slecht het de laatste weken ook gaat in Klein Kasteeltje, ik had gedacht dat een verblijf in België, een welvarend en stabiel land, te verkiezen zou zijn boven een nieuwe riskante reis over het Kanaal, vooral voor gezinnen met jonge kinderen. Abdullah legde me echter uit dat er verschillende factoren zijn die de mensen in Tigray ertoe aanzetten hun reis voort te zetten.

Volgens Abdullah geloven de Tigrayanen dat het Verenigd Koninkrijk een betere plaats voor hen is omdat velen van hen Engels hebben geleerd op school. Abdullah zelf begon Engels te leren in de eerste klas en spreekt de taal nu al vloeiend. Hij wijst erop dat het leren van een nieuwe taal, zoals het Nederlands of het Frans, en tegelijkertijd proberen een leven op te bouwen - een baan vinden, een plek om te wonen en nieuwe relaties aan te knopen, een echte uitdaging is en niet iets wat iedereen efficiënt kan doen.

Dit is iets waar ik het zeker mee eens ben, aangezien ik hier in Brussel veel tijd beter had besteed aan het leren van Frans toen ik nog op school zat. Bovendien is er al een gevestigde Tigrayaanse gemeenschap in veel Britse steden, wat betekent dat veel van de vluchtelingen die we bij PSA ontmoeten, al iemand in het Verenigd Koninkrijk kennen.

Hoewel deze argumenten allebei heel steekhoudend zijn, vind ik het persoonlijk nog steeds moeilijk te begrijpen waarom mensen denken dat het het risico waard is. Maar nogmaals, ik bevind mij niet in hun positie. Misschien als ik dat wel was, zou ik de situatie in een ander licht zien. Ik hoop alleen dat de informatie die wij de mensen die wij hebben ontmoet over het VK gaven, hen helpt een weloverwogen beslissing te nemen.

Waarom willen migranten naar het Verenigd Koninkrijk?

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

En blijf op de hoogte