Het opsluiten van kinderen om migratieredenen is eindelijk bij wet verboden. Een kind sluit je niet op. Punt. 

De campagne ‘Een kind sluit je niet op. Punt’, gelanceerd in juni 2016, had als belangrijkste doel om het brede publiek te informeren en sensibiliseren over detentie van kinderen en er bij de regering op aan te dringen dit wettelijk te verbieden. 

Elk onderzoek komt tot hetzelfde besluit: opsluiting heeft een negatieve en diepgaande impact op de gezondheid, ontwikkeling en het welzijn van een kind. Zelfs een korte periode van opsluiting kan het mentale en fysieke welzijn van een kind aantasten en de cognitieve ontwikkeling in gevaar brengen. 

Na jaren van mobilisatie gesteund door meer dan 325 organisaties en bijna 50.000 burgers is het eindelijk zover: het opsluiten van kinderen om migratieredenen in detentiecentra is vanaf nu expliciet verboden bij wet. 

Problematisch: kinderen blijven opgesloten worden in “terugkeerhuizen” 

Het verbod heeft enkel betrekking op de vasthouding van kinderen in de gesloten centra, België sluit nog steeds kinderen op in de 29 ‘terugkeerhuizen’ die ons land rijk is. Laat er geen twijfel over zijn: dit zijn ook plaatsen waar families een sterke inperking van hun vrijheid moeten ondergaan. Hoewel het geen gesloten plaatsen zijn, is het een vorm van vasthouding. Het kind ondergaat eerst het trauma van de arrestatie. Hij/zij wordt afgesneden van hun vertrouwde omgeving met familie en vrienden. 

Tijdens dit isolement hebben ze te maken met ernstige vrijheidsbeperkingen en schendingen van hun rechten op onderwijs, gezondheid en ontwikkeling. Dit alles onder dreiging van een gedwongen terugkeer naar een land dat ze meestal niet kennen.  Dit is niet alleen onmenselijk, het is ook nog eens ongelofelijk duur. 

Families met kinderen vastgehouden aan de Europese grenzen? 

Het wettelijk vastleggen van de opsluiting van kinderen in gesloten centra is een essentiële eerste stap. Met het verankeren van het verbod in de wet werpt België zich op als een voorbeeld binnen Europa. Het sluit zich op deze manier aan bij een land als Ierland dat al langer een wettelijk verbod kent. Laat ons hopen dat andere landen ook het licht zien, en het verbod op detentie van kinderen in de wet verankeren.   

We kunnen tegelijkertijd echter alleen maar bezorgd zijn over inconsistenties in het Belgisch standpunt over deze cruciale kwestie. Terwijl de wet nu expliciet de opsluiting van kinderen verbiedt, steunde België wel het nieuwe Europese migratiepact, dat de mogelijkheid om gezinnen met kinderen op te sluiten aan de Europese buitengrenzen niet uitsluit. Meer dan een inconsistentie is dit een tegenstrijdigheid die schadelijk is voor het respect voor de mensenrechten en de rechtsstaat. 

Maximaal inzetten op alternatieven voor detentie 

Hoewel we blij zijn met deze eerste stap, blijven we ook verder ijveren voor een totale afschaffing van het nemen van detentiebeslissingen voor kinderen om migratieredenen. In de plaats hiervan moeten we maximaal inzetten op werkelijke alternatieven voor detentie waarbij de belangen van kinderen centraal staan. Het respect voor kinderen, hun waardigheid en rechten staan op het spel.  

Achtergrondinformatie

Ondertekend door (in alfabetische volgorde) 

• Association pour le Droit des Etrangers 
• ADDE Association des tuteurs/trices francophones 
• Mineurs étrangers non-accompagnés asbl 
• Caritas international 
• Centre d'action interculturelle de la province de Namur 
• CAI Centre Régional pour l’Intégration des Personnes Etrangères ou d’origine étrangère de Liège Coalition 
• Move / Move coalitie 
• Coordination et initiatives pour Réfugiés et étrangers Ciré 
• Collectif Umoya 
• Concertation wallonne des acteurs en charge des MENA et ex-MENA
• Coordination des ONG Droits de l’Enfant 
• CODE Défense des Enfants International Belgique 
• Fédération des Equipes 
• SOS Enfants 
• Fondation Joseph Denamur 
• Jesuit Refugee Service – JRS Belgium 
• Kinderrechtencoalitie Vlaanderen 
• Liga voor Mensenrechten 
• Ligue des Droits Humains 
• LDH La Ligue des Familles 
• Live in Color asbl 
• Maison Babel 
• Mentor escale Mentor jeunes 
• NANSEN asbl 
• Plateforme mineurs en exil / Platform Kinderen op de vlucht 
• SB Overseas 
• Service droit des jeunes de Bruxelles 
• Service droit des jeunes du Hainaut 
• Service droit des jeunes de Liège 
• Service droit des jeunes du Luxembourg 
• Service droit des jeunes de Namur 
• SOS Villages d’Enfants Belgique/ SOS Kinderdorpen 
• UNICEF Belgique 
• Vluchtelingenwerk Vlaanderen