Gevormde 'Tolkies' helpen tegen het tekort aan sociaal tolken

De kosten verbonden aan sociaal tolken voor organisaties zijn enorm toegenomen sinds de beslissing van de Vlaamse overheid om in het budget te snoeien. De impact op de hulp- en zorgverlening is groot. Niet alle cliënten kunnen Nederlands. Sociaal tolken kunnen helpen. Alleen zijn er te weinig en kosten ze te veel geld. Sociale professionals lanceren noodkreet.

In een opiniestuk op Sociaal.net wordt aan de alarmbel getrokken. Van kwaliteitsvolle hulpverlening op maat is geen sprake meer. We pikken deze noodkreet al geruime tijd op in het onderwijs en kaarten dit bij de Vlaamse regering aan via een project (lopende sinds 2020) waarin we "Tolkies" vormen. De deelnemers aan deze vormingen zijn meertalige jongeren en vrouwen die in vele sectoren en ook onderwijs al informeel tolken. We bieden hen een kosteloze vorming aan zodat ze alle skills bezitten om eenvoudige gesprekken te tolken in onderwijs en aanpalende sectoren.

Vorming Tolkies

Deze vorming is dus specifiek gericht op het werkveld en wordt verzorgd door Brussel Onthaal die de gevormde Tolkies registreert en matcht voor de opdrachten. De Tolkies krijgen een vrijwilligersvergoeding per opdracht. Zo krijgen we een zicht op de inzet (aantal en in welke domeinen) van deze Tolkies. Dit laat ons toe om de reële tolknood zichtbaar te maken voor het onderwijsbeleid.

De Tolkies tolken de eenvoudige gesprekken met het doel om meer sociale tolken vrij te houden voor hun specifieke opdracht d.w.z. ingewikkelde gesprekken.

In het Brussels Nederlandstalig onderwijs is er dankzij een tussenkomst van de Vlaamse Gemeenschapscommissie in tolkkosten voor scholen een sterke toename van de vraag naar Tolken en Tolkies in het Brussels onthaalonderwijs. In steden als Gent zien we een gelijkaardige tendens dankzij gelijkaardige positieve ingrepen van de stad in de tolkprijs. In andere regio's nog niet.

Tolkprijs ligt hoog

Dit bewijst dat de tolkkost zoals die sinds januari 2020 is, te hoog ligt voor de individuele scholen en ondersteunende actoren voor onderwijs. Deze overeenkomst laat dan alle actoren in het onderwijs toe om op een laagdrempelige manier tolken of tolkies in te inzetten waar nodig. Zo laat je de instroom van anderstalige nieuwkomers vlotter verlopen.

Ook de doorstroom van gevormde Tolkies naar de vorming tot sociaal tolk vlotter laten verlopen, kan bijdragen tot meer sociaal tolken. Misschien kan je ook werk maken van bredere samenwerkingsverbanden met universiteiten, hogescholen en CVO's voor de vorming tot sociaal tolk? Een interessante piste om de vraag naar tolken te kunnen dekken.

Alleen zo kan men een vlotte communicatie bij de instroom in onderwijs op alle niveaus waarmaken. Dit laatste bespaart tijd en onnodige problemen voor alle betrokken partners nl. de nieuwkomers zelf en hun hulpverleners uit de verschillende samenlevingsdomeinen.

Wanneer nieuwkomers, Belgen en niet-Belgen elkaar beter verstaan dankzij de hulp van een tolk, ruimen we nodige obstakels uit de weg. Dat levert winst op de lange termijn voor zowel de nieuwkomer als het onderwijspersoneel. Dat noemen we een warm welkom.